Zeytin Ağacı Hangi Familyaya Aittir?

Zeytin ağacı (Olea europaea), botanik olarak Oleaceae (Zeytingiller) familyasına aittir. Bu familyada zeytin dışında şu türler bulunur:

• Ligustrum (Kurtbağrı)
• Jasminum (Yasemin)
• Fraxinus (Dişbudak)

Görüldüğü gibi, zeytinle aynı familyada yenilebilir meyve veren başka bir tür yoktur. Bu nedenle zeytine yenilebilir başka bir meyve türü aşılama fikri bilimsel olarak mümkün değildir.

Zeytin Ağacına Neden Başka Meyve Aşılanamaz?

Bir aşılamanın başarılı olması için anaç ve kalemin şu özellikleri paylaşması gerekir:

• Aynı familyadan olmak
• Benzer öz suyu yapısına sahip olmak
• Kambiyum tabakalarının uyumlu olması
• Büyüme hormonu (auksin-sitokinin) dengelerinin örtüşmesi

Zeytin ağacı;

• Odun yapısı farklıdır,
• Fotosentez tipi farklıdır,
• Su ve mineral iletim mekanizması diğer meyve ağaçlarından oldukça farklıdır.

Bu nedenle zeytine elma, armut, ayva, nar, kayısı, kiraz veya turunçgiller gibi ağaçlardan alınan kalemler tutmaz ve birkaç hafta içinde kurur.

Zeytin Ağacına Hangi Aşılar Yapılabilir?

Zeytin ağacına başka meyveler değil, yalnızca zeytinle aynı türe ait varyeteler aşılanabilir. Bu çeşitler farklı zeytin türleri olabilir:

• Gemlik
• Memecik
• Ayvalık – Edremit
• Domat
• Kilis yağlık
• Uslu

Yani Gemlik ağacına Memecik, Memecik ağacına Domat gibi farklı çeşitler aşılanabilir.

Bu şekilde ağaç hem daha verimli hale gelir hem de aynı ağaç üzerinde birden fazla zeytin çeşidi yetiştirilebilir.

Zeytin Ağacı İçin En Uygun Aşı Zamanı

2025 ziraat takvimine göre zeytin için en uygun aşılama dönemleri:

• Mart – Nisan: İlkbahar sürgün dönemi
• Mayıs – Haziran: Yarma ve göz aşısı için yüksek başarı oranı
• Eylül – Ekim: Ilıman bölgelerde sonbahar aşılaması

Kış aylarında aşı başarısı oldukça düşüktür.

Zeytin Ağacında Kullanılan Aşı Türleri

Zeytin üzerinde en yaygın kullanılan aşılama teknikleri şunlardır:

• Yarma Aşı – Kalın gövdeli ağaçlarda
• Göz Aşısı – İnce dallarda, genç sürgünlerde
• Kalem Aşısı – Çeşit değişimi için ideal
• Ters Kama Aşı – Profesyonel bahçelerde yüksek başarı oranı

Sonuç

Zeytin ağacına başka meyve aşılamak mümkün değildir. Ancak zeytin çeşitleri arasında aşılama yapılabilir ve bu uygulama verimi artırmak için sıkça tercih edilir. Eğer farklı bir meyve ağacı yetiştirmek istiyorsanız, bunun için uygun anaçlara sahip yeni bir fidan dikmeniz gerekir.

Zeytin ağacı, botanik yapısı gereği kendine özgü bir türdür ve doğru aşılama tekniği ile yıllarca yüksek verimle ürün alınabilir.