Stabil Bir Zeytinyağı Fabrikasının 8 Temel İşleyiş Prensibi
1. Hijyen ve Sanitasyon: GMP Kuralları
Bir zeytinyağı fabrikasında en kritik unsur hijyendir. Avrupa Birliği Gıda Güvenliği Standartları'na (GMP) uygun olarak:
- Paslanmaz çelik (AISI 304/316) ekipman kullanımı zorunludur
- Üretim alanında havalandırma sistemi ve anti-bakteriyel zemin olmalı
- Personel için steril kıyafet, bone ve eldiven kullanımı şart
Dikkat: Ekipmanların her 4 saatte bir sıcak su (80°C+) ile temizlenmesi gerekir.
2. Modern Üretim Hattı: Ekipman Seçimi
Verimli bir fabrika için gerekli temel makineler:
| Ekipman | Fonksiyon | Önemli Markalar |
|---|---|---|
| Yıkama ve Ayıklama Ünitesi | Zeytinlerin yaprak ve dallardan arındırılması | Alfa Laval, Pieralisi |
| Kırıcı (Hamur Yapıcı) | Zeytinlerin çekirdekleriyle ezilmesi | Gruppo Pieralisi, MOG |
| Malaksör (Yoğurucu) | Hamurun 27°C altında karıştırılması | Alfa Laval, Rapanelli |
Yatırım tavsiyesi: 5 ton/saat kapasiteli tam otomasyonlu bir sistem için 250.000-400.000€ bütçe ayırmalısınız.
3. Soğuk Sıkım Teknolojisi: 2 Faz vs 3 Faz
Modern fabrikalarda iki temel üretim yöntemi bulunur:
- 3 Fazlı Sistem: Su eklenerek yapılır, daha fazla atık su oluşturur
- 2 Fazlı Sistem: Su eklenmez, daha yoğun aromalı yağ verir
Verimlilik: 2 fazlı sistemlerde %18-22 yağ verimi elde edilirken, 3 fazlıda bu oran %15-18'e düşer.
4. Atık Yönetimi: Çevreci Çözümler
Zeytin karasuyu ve prina (posa) için sürdürülebilir yöntemler:
- Biyogaz üretimi: 1 ton karasuyundan 200-300m³ metan gazı
- Gübreleme: Fermente edilmiş prina organik gübre olarak kullanılabilir
- Yakıt peleti: Kurutulmuş prina enerji üretiminde kullanılır
Yasal uyarı: Karasu arıtılmadan doğaya bırakılamaz (Çevre Kanunu Madde 15)
Sonuç: Başarılı Bir Fabrika İçin 5 Altın Kural
- Hammadde kalitesi (saatlik zeytin işleme kapasitesinin %70'ini geçmeyin)
- Ekipman bakım programı (haftalık yağ analizleri yapın)
- Personel eğitimi (ISO 22000 Gıda Güvenliği Sertifikası)
- Enerji verimliliği (güneş panelleri ve atık ısı geri kazanımı)
- Pazar araştırması (organik, coğrafi işaretli ürünler için niş pazarlar)
2024 verilerine göre Türkiye'de 1.750 kayıtlı zeytinyağı fabrikası bulunmaktadır. Rekabet avantajı için teknoloji yatırımları kritik öneme sahiptir.
